Wordt de helm op de fiets net zo gewoon als op ski's?
Komt er een helmplicht voor elektrische fietsen in 2024?
Het komt regelmatig in het nieuws: moet de overheid een helmplicht invoeren voor fietsers op een elektrische fiets? Het belangrijkste argument vóór helmplicht is indrukwekkend. Het vermindert de kans op dodelijk hersenletsel bij een fietsongeluk tot wel 71% .
Waarom is een helm verplicht op speed pedelecs?
Sinds 2017 is het verplicht om op een speed pedelec een gecertificeerde NTA 8776 speed pedelec helm te dragen. Deze fietshelmen bieden net iets meer bescherming bij het achterhoofd en de slaap. Omdat je met een speed pedelec snelheden tot 45 km per uur haalt, wordt deze door de wet gezien als bromfiets, en op een bromfiets is een helm verplicht. Wel zo veilig. Wist je dat naast een gecertificeerde speed pedelec helm je ook verplicht bent om je speed pedelec te verzekeren en dat deze met een kentekenplaat en een spiegel voorzien moeten zijn?
Hoe veilig ben je met een helm op de fiets?
In Canada is onderzoek gedaan naar het verband tussen een helmplicht en het aantal opnames in het ziekenhuis naar aanleiding van verkeersongevallen, en vreemd genoeg bleek dat op plaatsen waar een fietshelm verplicht was, er meer ziekenhuisopnames voorkwamen. Dat zou mogelijk te maken hebben met de illusie waarbij mensen die een helm dragen zowel meer veiligheid ervaren en uitstralen, en weggebruikers zich daardoor roekelozer gedragen. Ook zorgt een helmplicht dat minder mensen fietsen waardoor fietsen hun plek in het verkeer verliezen, met als gevolg dat er minder aandacht is voor fietsinfrastructuur. Nou gaat het wel om een studie in Canada, dus wat infrastructuur betreft hoeven we ons in Nederland nog niet zoveel zorgen te maken omdat hier de fiets al jaren deel uitmaakt van het verkeer. We hebben hier geen gebrek aan fietspaden, en automobilisten worden al op de rijschool aangeleerd om altijd rekening te houden met fietsers (hoe kan je ook anders?). Het argument dat fietshelmen je minder veilig maken gaat dus eigenlijk niet op in Nederland.
Wat is het voordeel van de elektrische fiets?
Verschillende studies wijzen ons erop dat we onszelf dus niet altijd goed inschatten en dat dodelijke verkeersongelukken waarbij een elektrische fiets betrokken is elk jaar toenemen, met name onder jongeren en ouderen. Hieruit vloeit de discussie voort dat voor bepaalde leeftijden een fietshelm verplicht zou moeten zijn. Maar waar trek je die grens dan? Iedereen vindt een helmplicht voor iemand anders een topidee, maar voor onszelf is het dan weer een ander verhaal.
Wat is het nadeel van een helmplicht?
Een eventuele helmplicht zou voor mensen een drempel zijn om de elektrische fiets te pakken, denk bijvoorbeeld aan sociale gelegenheden of een belangrijke vergadering. Als je daar met een platgedrukt kapsel aankomt voel je je misschien minder zelfverzekerd. En je moet die helm overal maar mee naartoe nemen. In sommige situaties zouden mensen dus eerder de auto kiezen, en dat is juist wat we niet willen. De overheid moedigt iedereen aan om voor de elektrische fiets te kiezen omdat deze meer vrijheid en beweging biedt en minder schadelijk is voor het milieu dan een auto. Een helmplicht zou deze inspanning dus weer tegenwerken.
De fietshelm in Europa
Hoe zit het met helmen dichter bij huis bij onze buren? In tegenstelling tot wat velen misschien denken, geldt er in Duitsland geen helmplicht. Wel wordt het hier voor kinderen aangeraden. Bij onze zuiderburen is het idem dito, maar in bijvoorbeeld Zwitserland geldt er een helmplicht voor alle fietsen die sneller gaan dan 20 km per uur. Dat haal je zelfs met een gewone fiets al vrij snel. Andere landen zoals Spanje en Finland hanteren een helmplicht voor fietsen buiten de bebouwde kom, soms met uitzonderingen zoals bij steile hellingen naar boven of bij extreme hitte. In Spanje moeten overigens kinderen tot 16 jaar wel altijd een helm op. We zien sowieso dat in veel landen een fietshelm verplicht is voor kinderen. Behalve dus weer in Nederland.
Komt er een helmplicht voor elektrische fietsen in 2024?
Wel of niet verplicht, bij QicQ raden we iedereen sowieso aan om een fietshelm te dragen. Maar het staat natuurlijk iedereen vooralsnog vrij om hun veiligheid zelf te beoordelen. Ook al bestaat de kans dat er ook in Nederland een helmplicht komt op elektrische fietsen, voorlopig lijkt de overheid het nog niet aan te durven. Zou de komst ervan dan ook het eind betekenen van de populariteit van e-bikes in ons land? Of wordt het net als de autogordel of skihelm een kwestie van wennen, en kijken we in de toekomst raar op als iemand zonder helm fietst?
Welke fietshelm moet ik kopen voor mijn elektrische fiets?
Als je nou toch wel een fietshelm wil aanschaffen raden we aan om jezelf te trakteren op een goede kwaliteit helm. Fietshelmen uit het lagere segment laten qua bescherming en comfort vaak te wensen over. Je hoofd moet nog een leven lang mee, dus die kun je maar beter goed beschermen met een goede helm. Als je dan onverhoopt toch ten val komt, zul je jezelf bedanken voor de investering. Wil je weten wat voor jou een goede fietshelm is? Bij QicQ hebben we een breed assortiment aan e-bike helmen, en daarnaast geven we je natuurlijk graag advies.